Oorzaken
Hoe ontstaat spierspanning?
Inhoud
Spierspanning, ook wel “body stress” genoemd, kan een grote impact hebben op ons dagelijks leven. Veel mensen ervaren symptomen zoals pijn, stijfheid, of verminderde mobiliteit door deze spanning, maar zijn zich er niet van bewust dat vele andere lichaamsklachten ook ontstaan door spierspanning. Maar hoe ontstaat deze spanning eigenlijk? En waarom is het zo belangrijk om te begrijpen hoe deze spanning zich opbouwt?
In het kort
Spierspanning, of “body stress”, kan ontstaan door mechanische, chemische, en mentale of emotionele stress. Deze vormen van stress leiden tot overbelasting van de spieren, waardoor ze niet meer kunnen ontspannen. Dit veroorzaakt niet alleen pijn en stijfheid, maar kan ook leiden tot vele andere klachten zoals tintelingen, gevoelloosheid, en zelfs chronische pijn. Inzicht in de oorzaken en gevolgen van spierspanning is essentieel voor een goede gezondheid.
Wat is spierspanning?
Spierspanning treedt op wanneer spieren zich aanspannen en niet meer kunnen ontspannen. Dit kan gebeuren door een acute gebeurtenis, zoals een ongeluk, maar ook door voortdurende blootstelling aan verschillende vormen van stress. Ons lichaam heeft een natuurlijk beschermingsmechanisme: bij gevaar spannen de spieren zich aan om schade te voorkomen. Maar als deze spanning niet wordt losgelaten, kan dit leiden tot langdurige klachten en zelfs chronische pijn.
De oorzaken van spierspanning
Er zijn drie hoofdtypen stress die elk op hun eigen manier bijdragen aan de opbouw van spanning in het lichaam. Het is belangrijk om te beseffen dat spierspanning niet alleen een fysiek probleem is; mentale en emotionele factoren spelen ook een grote rol.
Mechanische Stress: Dit soort stress ontstaat door fysieke belasting van het lichaam, zoals een verkeerde houding, langdurig zitten, een ongeval, of zware fysieke inspanning. Denk aan een elastiekje dat steeds wordt uitgerekt; na verloop van tijd verliest het zijn elasticiteit en “breekt” het. Net zo kunnen onze spieren en gewrichten overbelast raken door voortdurende mechanische stress, wat leidt tot bijvoorbeeld rugpijn, nekpijn en stijfheid. ➜
Chemische Stress: Dit type stress wordt veroorzaakt door blootstelling aan schadelijke stoffen zoals vervuiling, chemische schoonmaakmiddelen, en additieven in voedsel. Als het lichaam deze stoffen niet goed kan verwerken, kunnen ze een giftige belasting vormen die zich vertaalt in spierspanning. Stel je voor dat je in een ruimte bent gevuld met sterke verfdampen; je lichaam spant de spieren aan om zichzelf te beschermen tegen de chemische stoffen in de lucht. ➜
Mentale of Emotionele Stress: Er is een sterke verbinding tussen lichaam en geest. Wanneer we mentale of emotionele druk ervaren, reageert ons lichaam fysiek. Angst, verdriet, of aanhoudende zorgen kunnen leiden tot fysieke reacties zoals gespannen schouders of een stijve nek. Denk aan een veer die constant wordt aangespannen door stressvolle emoties; uiteindelijk kan de veer niet meer ontspannen. Dit gebeurt ook met het lichaam als mentale of emotionele stress niet goed wordt verwerkt. ➜
Hoe bouwt bodystress zich op?
Om te begrijpen hoe bodystress zich opbouwt, is het essentieel om naar de structuur van onze rug en wervelkolom te kijken. De zenuwen in ons lichaam worden door de ruggengraat geleid, en je kunt je deze zenuwen voorstellen als een dikke bundel kabels die vanuit de schedel door de wervelkolom lopen en zich verspreiden naar verschillende delen van het lichaam.
Onze rug bevat verschillende lagen spieren. De diepste laag bestaat uit korte spiertjes die de wervels onderling verbinden. De monnikskapspier is een van de grootste en meest oppervlakkige spieren en verbindt het hoofd met de schouders en rug, als een soort grote vlieger. Tussen deze lagen zitten andere spieren die zowel voor stabiliteit als beweging zorgen.
Het natuurlijke beschermingsmechanisme van het lichaam
Wanneer ons lichaam wordt blootgesteld aan overmatige belasting, treedt het beschermingsmechanisme in werking. Dit zorgt ervoor dat spieren zich aanspannen om het lichaam te beschermen tegen verdere schade. Deze spanning begint meestal in de kleinere spieren rondom de wervelkolom. Deze kleine spieren spelen een cruciale rol in het handhaven van stabiliteit en het rechtop houden van het lichaam.
Als sommige van deze kleine spieren zich aanspannen, moeten andere spieren juist ontspannen om de balans te bewaren. Dit kan echter de stabiliteit van de rug verstoren, wat door het zenuwstelsel wordt gedetecteerd. Om dit verlies aan stabiliteit te compenseren, spannen de grotere bewegingsspieren in de rug zich aan. Deze actie zorgt ervoor dat je rechtop blijft staan, maar kan leiden tot een stijf en pijnlijk gevoel in de nek of onderrug. Dit gevoel is een signaal van het lichaam dat er rust nodig is.
Wanneer we echter geen rust nemen, begint de spanning zich op te stapelen. De kleinere spieren raken snel overbelast en verliezen hun stabiliserende functie. De grotere spieren blijven zich voortdurend aanspannen om de stabiliteit te behouden, wat een vicieuze cirkel van toenemende spanning creëert.
De vicieuze cirkel van spierspanning
Wanneer de buitenste spieren niet langer in staat zijn om de spanning alleen te dragen, wordt de druk doorgegeven aan diepere spierlagen. Hoewel dit tijdelijk verlichting kan bieden, komt de stijfheid en pijn vaak sterker terug. Deze cyclus kan zich blijven herhalen, waarbij steeds meer spierlagen worden ingezet om de spanning te compenseren.
Deze voortdurende spierspanning kan het functioneren van het zenuwstelsel verstoren. Zenuwen die normaal gesproken signalen door het lichaam heen sturen, kunnen bekneld raken door de gespannen spieren, wat leidt tot allerlei symptomen zoals pijn, tintelingen, en zelfs gevoelloosheid. Vergelijk een zenuwbaan met een tuinslang: als er ergens een knik in de slang zit (vergelijkbaar met gespannen spieren), kan het water (of de zenuwsignalen) niet goed doorstromen.
Langdurige effecten van bodystress
Bij langdurige bodystress ontstaat er verhoogde druk op de tussenwervelschijven in de rug. Dit kan uiteindelijk leiden tot ernstigere problemen zoals hernia’s en slijtage van de wervels. Bovendien kan de spanning zich uitbreiden naar andere delen van het lichaam. Bodystress begint vaak in de nek of onderrug, waar de wervelkolom het meest beweeglijk is. Als de spanning toeneemt, kunnen de zenuwen die van deze gebieden naar de heupen, knieën, en voeten lopen, geïrriteerd raken, wat leidt tot pijn en bewegingsbeperkingen.
Andere factoren die bijdragen aan de opbouw van bodystress
Veel factoren kunnen bijdragen aan het opbouwen van bodystress. Meestal zijn mechanische oorzaken zoals letsel door een val of ongeluk een belangrijke factor, maar ook emotionele spanning en mentale stress kunnen een grote rol spelen. Tijdens de puberteit, bijvoorbeeld, kunnen hormonale veranderingen en nieuwe levensuitdagingen leiden tot extra stress en spierspanning. Als het lichaam al belast is met bestaande spierspanning, kan het niet langer nieuwe stress effectief verwerken, wat leidt tot fysieke klachten.
Het meemaken van een traumatische gebeurtenis, zoals het verlies van een dierbare, kan ook bestaande bodystress verergeren. In zulke gevallen kan de spanning zo ernstig worden dat het normale functioneren van het lichaam sterk wordt belemmerd.
Conclusie
Spierspanning en bodystress zijn complexe fenomenen die beïnvloed worden door fysieke, chemische, en emotionele factoren. Het begrijpen van hoe deze spanningen ontstaan en hoe ze ons lichaam beïnvloeden, is de sleutel tot een betere gezondheid en welzijn. Door aandacht te besteden aan hoe ons lichaam reageert op verschillende soorten stress, kunnen we beginnen met het doorbreken van de cyclus van spanning en pijn en werken aan herstel en balans.
Wil je meer weten over hoe je spierspanning kunt verminderen of heb je last van langdurige spierspanning? Neem contact met mij op voor meer informatie of om een afspraak te maken!
Ervaar de voordelen van BSR
Benieuwd hoe Body Stress Release jou kan helpen met jouw klachten?
Maak eenvoudig een afspraak of stel gerust je vragen:
Als BSR-behandelaar ben ik aangesloten bij het CAT Collectief, wat jou de zekerheid biedt
van professioneel erkende zorg, met naleving van alle kwaliteits- en wettelijke eisen.
Contact
Benieuwd hoe Body Stress Release (BSR) jou kan helpen met jouw klachten? Maak eenvoudig een afspraak of stel gerust je vragen.
Als BSR-behandelaar ben ik aangesloten bij het CAT Collectief, wat jou de zekerheid biedt van professioneel erkende zorg, met naleving van alle kwaliteits- en wettelijke eisen.
